Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου,
«Αυτοβιογραφία»
Ρέα Γαλανάκη, «Η Μεταμφίεση»:
Βίοι και πολιτεία γυναικών
του Γρηγόρη Πασχαλίδη
Τα δύο
κείμενα που προτείνεται εδώ να συναναγνωσθούν και να συνεξετασθούν, αφορούν τη
ζωή δύο ξεχωριστών Ελληνίδων του 19ο αιώνα.
Το πρώτο προέρχεται από την Αυτοβιογραφία (εδώ)
της πρώτης Ελληνίδας πεζογράφου, της ΕλισάβετΜουτζάν-Μαρτινέγκου (1801-1832), που εκδόθηκε με επιμέλεια του γιού της,
μισό αιώνα μετά το θάνατό της (1881). Το δεύτερο προέρχεται από το μυθιστόρημα
της Ρέας Γαλανάκη Ελένη ή ο Κανένας (1998) (εδώ) και (εδώ) , όπου αναπλάθεται η
πολυτάραχη ζωή της πρώτης Ελληνίδας ζωγράφου, της Ελένης Αλταμούρα - Μπούκουρα(1821-1900). Η ζωή αυτών των δύο γυναικών καλύπτει τη διάρκεια ενός αιώνα μακρύ
και δύσκολου για τις Ελληνίδες, όπως εξάλλου και για τις περισσότερες
Ευρωπαίες. Αποκλεισμένες από το χώρο των σπουδών, των τεχνών και των
επαγγελμάτων, οι γυναίκες της εποχής στερούνται ουσιωδών δικαιωμάτων και
επιλογών ζωής. Οι ζωές των δύο αυτών Ελληνίδων μας επιτρέπουν να αντιληφθούμε
τους πολύμορφους αποκλεισμούς που βίωναν οι γυναίκες της εποχής, όσο και τη
σημασία που έδωσαν ορισμένες εξ αυτών στη μόρφωση και την τέχνη στο πλαίσιο της
προσπάθειάς τους να αντισταθούν και να ξεφύγουν, έστω και συμβολικά, από τον
κλοιό τους.