Σάββατο 28 Ιανουαρίου 2017

Κ. Π. Καβάφης




Ο Καβάφης θεωρείται από πολλούς ως ο καλύτερος έλληνας ποιητής και ο πιο αναγνωρισμένος διεθνώς, καθώς θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους ποιητές του 20ου αιώνα. « Ο Καβάφης είναι ένα όριο, όπου η ποίηση απογυμνώνεται, προσεγγίζοντας την πρόζα» γράφει ο Σεφέρης στις δοκιμές του. Χωρίς λυρική έξαρση, χωρίς πολλά σχήματα λόγου, χωρίς μουσικότητα, με λιτό λεξιλόγιο, με «ψεύτικη» κατά το Βάρναλη γλώσσα (κακή καθαρεύουσα ή κακή δημοτική) κι όμως αυτή η ποίηση μας συγκινεί. Μας συγκινεί γιατί στο βάθος είναι δραματική. Έχει κίνηση, ζωντάνια, ηθοποιΐα, επιγραμματική λιτότητα, έχει πολλή σκέψη και πικρή ειρωνεία που φτάνει στα όρια του σαρκασμού.

Πατώντας εδώ μπορείτε να βρείτε όλα τα ποιήματά του.


 Ο Καβάφης έγραψε το 1903 το ποίημα «Θερμοπύλες», το ύφος και το περιεχόμενο του οποίου θυμίζει αρχαίο επίγραμμα. Το ποίημα αναφέρεται ρητά στη μάχη των Θερμοπυλών, αλλά δίνει και άλλες συμβολικές προεκτάσεις στη θυσία των Σπαρτιατών. Παράλληλα με τη συναίσθηση του χρέους προς την πατρίδα ο ποιητής εξαίρει την προσωπική στάση των πολεμιστών και τονίζει τη σημασία της οφειλόμενης τιμής σε αυτούς που, παρά τις δυσκολίες, αγωνίζονται για να διαφυλάξουν τις αξίες και την ελευθερία τους. Πρόκειται για εκείνους τους ανθρώπους, οι οποίοι με σύνεση, σωφροσύνη, αλλά και βαθιά γνώση όλων των παραμέτρων συνεχίζουν και δίνουν αγώνες, για να διαφυλάξουν τις ηθικές αξίες και αρχές στις οποίες πιστεύουν. Η τραγικότητα των προσώπων αυτών γίνεται μεγαλύτερη, καθώς τις περισσότερες φορές από την αρχή γνωρίζουν ότι στο τέλος θα συντριβούν από τη βαρβαρότητα και την αδικία.

Και καθώς οι Μήδοι συμβολίζουν την βαρβαρότητα που επέρχεται και ο Εφιάλτης τις εσωτερικές ανθρώπινες αδυναμίες και τις ενάντιες εξωτερικές συνθήκες που δρουν ανασταλτικά στην τήρηση του χρέους , η φύλαξη των Θερμοπυλών  εξελίσσεται σε υπεράσπιση του πολιτισμού του ίδιου, με ότι αυτός περιλαμβάνει.
 













Τιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωή των
ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες.
Ποτέ από το χρέος μη κινούντες·
δίκαιοι κ’ ίσιοι σ’ όλες των τες πράξεις,
αλλά με λύπη κιόλας κ’ ευσπλαχνία·
γενναίοι οσάκις είναι πλούσιοι, κι όταν
είναι πτωχοί, πάλ’ εις μικρόν γενναίοι,
πάλι συντρέχοντες όσο μπορούνε·
πάντοτε την αλήθεια ομιλούντες,
πλην χωρίς μίσος για τους ψευδομένους.

Και περισσότερη τιμή τούς πρέπει
όταν προβλέπουν (και πολλοί προβλέπουν)
πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος,
κ’ οι Μήδοι επί τέλους θα διαβούνε.

(Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984)


Είναι πολλές εκείνες οι φορές που οι άνθρωποι καλούνται να πουν το Μεγάλο Ναι ή το Μεγάλο Όχι, να πάρουν μια θέση απέναντι στα πράγματα και να μετρηθούν με τη συνείδησή τους. Και πραγματικά φαίνεται αυτός που μέσα του έχει έτοιμη την απάντηση…

Σαν έτοιμοι από καιρό θα αντισταθούν στο εύκολο, το βολικό, το ευκαιριακό προσπαθώντας Όσο Μπορούν να διαφυλάξουν τον αυτοσεβασμό, την αξιοπρέπεια  και την προσωπική τους ελευθερία…