Μήγαρις ἔχω ἄλλο στὸ μυαλό μου,
πάρεξ ἐλευθερία
καὶ γλῶσσα.
Κεντρικό
πρόσωπο της Επτανησιακής σχολής, ὁ
Διονύσιος Σολωμὸς ορίστηκε εθνικός
ποιητής της Ελλάδας όχι μόνον γιατί έγραψε τον Εθνικό Ύμνο, αλλά και γιατί επηρέασε
σε μεγάλο βαθμό τον νεοελληνικό ποιητικό λόγο. Συνοπτικά οι σταθμοί της ζωής του
έχουν ως εξής:
Γεννήθηκε
στη Ζάκυνθο το 1798, εξώγαμο τέκνο του κόντε Νικόλαου Σολωμού και της Αγγελικής
Νίκλη. Έμεινε ορφανός σε νεαρή ηλικία, αλλά τα άφθονα οικονομικά μέσα του επέτρεψαν
να συνεχίσει τις σπουδές του. Σε ηλικία δέκα χρονών, συνοδευμένος από τον οικοδιδάσκαλο
του καθολικό αββά Σάντο Ρόσι, πήγε στη Βενετία (λύκειο), Κρεμόνα (λύκεια) και την
Παβία της Ιταλίας (Νομική Σχολή).
Δεδομένων
των φιλολογικών ενδιαφερόντων του, η άνθηση της ιταλικής φιλολογίας δεν τον άφησε
ανεπηρέαστο. Καθώς μάλιστα μιλούσε πλέον θαυμάσια την ιταλική γλώσσα, τα
ποιήματα του τα έγραφε ιταλικά. Εξάλλου γνωρίστηκε με γνωστά ονόματα της
πνευματικής Ιταλίας (πιθανώς Μαντσόνι, Μόντι κ.α.), μπήκε στους φιλολογικούς
κύκλους τους και τελειοποιούμενος στις ποιητικές κατακτήσεις του, εξελισσόταν σ᾿ έναν καλό ποιητή της ιταλικής γλώσσας.
Το
1818 χρειάστηκε να γυρίσει στη Ζάκυνθο. Τα δέκα χρόνια που έζησε στην Ιταλία
τον είχαν επηρεάσει βαθύτατα, ώστε και στην Ελλάδα να συνεχίσει γράφοντας
ιταλικά. Αλλά το 1822 η γνωριμία του και οι συζητήσεις του με τον Σπυρίδωνα
Τρικούπη τον έπεισαν, ότι έπρεπε να γίνει Έλληνας ποιητής, να γράφει στην
ελληνική γλώσσα, και μάλιστα στη γλώσσα του λαού, τη δημοτική.